Onderwerp | Pr | status | schadekans | Bedrag | |
|---|---|---|---|---|---|
Externe risico's | |||||
1 | Schade als gevolg van extreem weer | 1 | Bestaand | Waarschijnlijk | € 2 miljoen |
2 | Rijksbezuinigingen: Ontwikkeling rijksbeleid sociaal domein | 2c | Bestaand | Mogelijk | € 0 tot 10 miljoen |
3 | (Humanitaire) rampen | 6 | Bestaand | Mogelijk | € 0 tot 10 miljoen |
4 | Marktontwikkelingen | 6 | Bestaand | Mogelijk | € 0 tot € 15 miljoen |
5 | Rijksbezuinigingen | 6 | Bestaand | Mogelijk | € 0 tot € 10 miljoen |
Strategische risico's | |||||
6 | Schadevergoeding Genneper Watermolen | Bestaand | Waarschijnlijk | ||
7 | Afval: leveringscontract Attero | 1 | Bestaand | Mogelijk | € 0 tot 1,5 miljoen |
8 | GR Omgevingsdienst Zuid-Oost Brabant | 1 | Vervallen | Mogelijk | |
9 | Programma Aanpak Stikstof | 1 | Bestaand | Mogelijk | |
10 | Openeinderegelingen | 2c | Bestaand | Mogelijk | € 5 miljoen |
11 | Toename van de zorgzwaarte | 2c | Bestaand | Mogelijk | € 6 miljoen |
12 | Grondbedrijf – weerstandscapaciteit | 3a | Bestaand | Mogelijk | € 16,4 miljoen |
13 | BTW-risico fietsflat Neckerspoel | 3b | Vervallen | Mogelijk | |
14 | Kosten opruimen lachgascilinders | 3b | Nieuw | Mogelijk | € 200.000 |
15 | Parkeerterrein 't Eindje | 3b | Bestaand | Mogelijk | € 0 tot 0,5 miljoen |
16 | Staat bruggen/viaducten | 3b | Bestaand | Mogelijk | € 2,5 miljoen |
17 | Sportbesluit BTW / Specifieke uitkering sport | 5 | Bestaand | Mogelijk | € 0,25 miljoen |
18 | Afhandeling bezwaar- en beroepschriften | 6 | Bestaand | Mogelijk | € 0,5 miljoen |
19 | Asbestsaneerder TR Ketelhuis Eindhoven | 6 | Bestaand | Mogelijk | € 0 tot 2,5 miljoen |
20 | Claim Lidl planschade (bestuursrechtelijk) | 6 | Bestaand | Mogelijk | 5% tot 10% van € 1,58 miljoen |
21 | Exploitatierisico's | 6 | Bestaand | Mogelijk | € 0 tot 10 miljoen |
22 | Gevolgen vennootschapsbelastingplicht | 6 | Bestaand | Mogelijk | € 175.000 per jaar |
23 | Maatregelen n.a.v. inspecties wet- en regelgeving | 6 | Bestaand | Waarschijnlijk | € 0,5 tot 2 miljoen |
24 | OZB | 6 | Bestaand | Mogelijk | € 0,8 miljoen |
25 | Privacy - Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) | 6 | Bestaand | Mogelijk | |
26 | Weerbare overheid | 6 | Bestaand | Mogelijk |
1 | Schade als gevolg van extreem weer |
|---|---|
In de afgelopen jaren is er regelmatig sprake geweest van schade als gevolg van extreem weer zoals droogte en stormen, ook in 2023. Schade door extreem weer vindt plaats aan zowel bomen als beplanting. Door schade ontstaan extra vervangingskosten en ook extra kosten voor het opruimen van de bomen en beplanting. Het maximale risicobedrag is gebaseerd op de schade van de afgelopen jaren. Naar verwachting zal extreem weer vaker voorkomen. Bij vervanging van beplanting en bomen wordt wel zoveel mogelijk rekening gehouden met risico's van droogte en stormen, zodat de nieuwe beplanting en bomen beter bestand zijn hiertegen. | |
2 | Rijksbezuinigingen: Ontwikkeling rijksbeleid sociaal domein |
Betreft onder andere: doordecentralisatie bij Beschermd wonen vanaf 1-1-2024 en restrisico’s ten aanzien van de onvoorspelbaarheid macrobudget en verdeelsystematiek BUIG. | |
3 | (Humanitaire) rampen |
In 2022 zijn de coronamaatregelen langzaam versoepeld na een harde lockdown. Uiteindelijk vervielen de laatste maatregelen in maart 2022, maar de effecten van de crisis waren daarmee nog niet opgelost. Corona heeft in de afgelopen twee jaar tot behoorlijke ontwrichtingen in de (Eindhovense) samenleving geleid. Eind februari 2022 is de wereld opnieuw opgeschrikt door een nieuwe crisis: de inval van Rusland in de Oekraïne. Een wezenlijke bedreiging van de veiligheid en met grote gevolgen voor iedereen. We vangen ontheemden op en bieden humanitaire hulp. Onduidelijk is hoe lang de oorlog in Oekraïne aanhoudt, wat de langjarige gevolgen zijn, hoe lang de opvang van ontheemden nodig is en hoe energieprijzen zich zullen ontwikkelen. | |
4 | Marktontwikkelingen |
De betaalbaarheid en uitvoerbaarheid van (de groei) van stad staan onder druk als gevolg van externe ontwikkelingen. We zien kwetsbaarheden bij de uitvoering van onze programma's, projecten en (strategische) investeringen. Er is sprake van opwaartse druk op het loongebouw, krapte op de arbeidsmarkt, prijsstijgingen van aanbestedingen op (middel)langere termijn. Meer algemeen spelen rentestijgingen, schommelingen op de vastgoedmarkt, economische ontwikkelingen en werkeloosheid. | |
5 | Rijksbezuinigingen |
Gemeenten in Nederland zijn voor wat betreft hun inkomsten sterk afhankelijk van de Rijksoverheid. In december 2021 is het regeerakkoord van het nieuwe Kabinet Rutte IV gepresenteerd. Kenmerkend voor het regeerakkoord en van belang voor de gemeentebegroting is, dat er grotendeels sprake is van een tijdelijke inzet van financiële middelen tot en met 2025, het laatste jaar van het regeerakkoord. Dit betreft zowel middelen die via het gemeentefonds als via specifieke uitkeringen beschikbaar worden gesteld. Vanaf 2026 ontstond een ‘ravijn’ in de structureel beschikbare middelen voor gemeenten, dat voor het gemeentefonds door een incidentele Rijksbijdrage in 2026 gedeeltelijk is gedicht. Het ravijn is daarmee verschoven naar 2027. Dit is een risico voor het opstellen van een structureel sluitende meerjarenbegroting. Mogelijk kan dit risico, in overleg met het Rijk en de provinciaal toezichthouder, worden verminderd. | |
6 | Schadevergoeding Genneper Watermolen |
De gemeente heeft 2016 ontbinding van de huurovereenkomst van de verhuurde locatie Genneper Watermolen geëist omdat de huurder tekort schoot, met name inzake het gebruik van de watermolen. Op 13 september 2022 is hiervan uitspraak geweest en is de huurder in het gelijk gesteld. Dit betekent dat de oude huurovereenkomst weer van kracht werd per 1 november 2022. De huurder heeft als gevolg van de uitspraak sowieso recht op een schadevergoeding voor de periode dat de huurovereenkomst ontbonden is geweest. Zowel de gemeente als de huurder hebben een advies laten opstellen voor het bepalen van het schadebedrag. De gemeente en huurder dienen nu verder in gesprek te gaan over de beide schadebedragen die zijn afgegeven en zal men tot een overeenstemming moeten komen over welke uitgangspunten worden gehanteerd. Vervolgens kan er, na overeenstemming met de huurder hierover, worden overgegaan tot uitkeren van de schadevergoeding. | |
7 | Afval: leveringscontract Attero |
Er speelt een geschil over de vermeende minderlevering van afval tussen Attero en de Brabantse gewesten die in de Vereniging van contractanten (VvC) zijn verenigd. Op 17 maart 2023 heeft de Hoge Raad arrest gewezen in dit geschil. Met dit - voor de gemeenten negatief uitvallend arrest - is er een einde gekomen aan de procedure over de periode 2015-2017. Dit betekent dat Attero aanspraak kan maken op de eerder door het tweede scheidsgerecht toegekende suppletievergoeding. Het is op dit moment nog onduidelijk welke exacte claim Attero de VvC zal voorleggen. Er zal binnen de VvC (voor de kostenverdeling tussen de verschillende gewesten) en vervolgens in MRE-verband een kostenverdeling tussen de 21 deelnemende gemeenten overeen moeten worden gekomen. De gemeente Eindhoven heeft binnen het aandeel restafval van de 21 MRE-gemeenten nagenoeg ongewijzigde hoeveelheden afval aangeleverd aan Attero en heeft zich al eerder op het standpunt gesteld dat bij een succesvolle claim van Attero aan de MRE, de bijdrage van de gemeente Eindhoven nihil is. Dat is tot nu toe ook steeds zo uitgedragen. De (te verwachten) claim zal volgens de gemeente Eindhoven dan ook betaald moeten worden door de overige regiogemeenten die in betreffende jaren minder afval zijn gaan aanleveren. Het gecalculeerde risico is gezien het voorgaande € 0. Indien Eindhoven toch zou moeten meedoen in een regionale verdeling, is het risico maximaal € 1,5 miljoen. | |
8 | GR Omgevingsdienst Zuid-Oost Brabant |
Het risico kan vervallen omdat er inmiddels zekerheid is over de bedragen volgens diverse P&C-documenten van GR Odzob die in september 2023 in het AB komen. Het ongedekt deel voor Eindhoven is te verwaarlozen. | |
9 | Programma Aanpak Stikstof |
Vanwege de stikstofcrisis is door de provincie een stop gezet op het afgeven van Wet Natuurbeschermingsvergunningen. De provincie is nu aan het bezien middels natuuronderzoeken wat dit betekent en wat de mogelijkheden zijn om de vergunningverlening weer op gang te krijgen. We zijn op dit moment aan het onderzoeken wat dit voor de verdichtingsopgave betekent. In ruimtelijke projecten waarbij geen uitstoot van stikstof plaatsvindt, door bv. inzet van elektrisch materieel, is geen stagnatie te verwachten. | |
10 | Openeinderegelingen |
Betreft regeling voor Wmo en Jeugd die recht geven aan bepaalde criteria. Het kenmerkende van deze regelingen is dat de uitgaven en het aantal gebruikers niet gelimiteerd zijn. De vergrijzing en groei van de stad zorgt voor een stijgende vraag naar huishoudelijke ondersteuning. Daarnaast lopen de incidentele middelen bij jeugd meerjarig sterk af. Het risico hierbij is dat de middelen niet effectief genoeg worden ingezet om de tekorten bij jeugd structureel te kunnen verminderen. | |
11 | Toename van de zorgzwaarte |
Het toekennen van zwaardere en/of duurdere indicatiestelling bij Wmo en Jeugd (o.m. via de medische verwijsroute). | |
12 | Grondbedrijf – weerstandscapaciteit |
Een toelichting hierover is terug te vinden in paragraaf 3g - Grondbeleid. | |
13 | BTW-risico fietsflat Neckerspoel |
Met het stopzetten van de aanbesteding voor de fietsenstalling aan de noordzijde komt ook het daaraan gekoppelde risico van € 943.000 met betrekking tot de niet-verrekenbare btw te vervallen. | |
14 | Kosten opruimen lachgascilinders |
Sinds 1 januari 2023 is het lachgasverbod van kracht. Dit leidt tot grote aantallen dumpingen van lachgascilinders in de openbare ruimte. Er is vanuit het Ministerie van Justitie nog geen duidelijkheid over het afvoeren en verwerken van deze cilinders en wie deze kosten draagt. De gemeente draagt op dit moment zorg voor een verantwoorde manier van inzamelen en verwerken van de cilinders die in de openbare ruimte gevonden worden. Met deze kosten is in de begroting geen rekening gehouden. Aangezien er geen duidelijkheid is over de regeling, zijn ook de kosten voor 2024 niet voorzien in de begroting. | |
15 | Parkeerterrein 't Eindje |
Geen gemeentelijk eigendom, maar het betaald parkeren wordt wel door de gemeente geëxploiteerd. De eigenaren hebben het contract over de exploitatie en het beheer met ingang van 1 maart 2018 opgezegd, omdat ze van mening zijn dat er achterstallig onderhoud is. Op dit moment vinden daarover onderhandelingen plaats met de eigenaren. Voor een mogelijke extra onderhoudsimpuls is bij de 2e turap van 2017 een bedrag gereserveerd. De onderhandelingen lopen, maar de eigenaren van het parkeerterrein hebben ook de mogelijkheid om de exploitatie van dit parkeerterrein in eigen beheer te verzorgen. Als dat gebeurt, levert dat een structureel nadeel aan gederfde parkeerinkomsten op. | |
16 | Staat bruggen/viaducten |
Bij bruggen en viaducten die ouder zijn dan 20 jaar bestaat het risico dat de constructie niet meer voldoet aan de huidige verkeersintensiteit. Met visuele inspecties kan niet in beeld worden gebracht of de constructie voldoende is. Door middel van risicoanalyses onderzoeken we of maatregelen noodzakelijk zijn. Hierbij toetsen we aan regelgeving zoals het bouwbesluit en Eurocodes. Indien er niet wordt voldaan, onderzoeken we op welke wijze we wel weer aan regelgeving en veiligheid kunnen voldoen. Dit kan door het kunstwerk te vervangen of te versterken, maar een aslastbeperking hoort ook tot de mogelijkheden. Eind 2025 zijn de risico’s van de bruggen, tunnels en viaducten voor gemotoriseerd verkeer, gebouwd voor 2000, inzichtelijk en is duidelijk welke maatregelen getroffen moeten worden. Op dit moment lopen we geen acuut risico. | |
17 | Sportbesluit BTW / Specifieke uitkering sport |
De btw-sportvrijstelling is met ingang van 1 januari 2019 aangepast. Hierdoor is het gelegenheid geven tot sportbeoefening door gemeenten weer vrijgesteld van btw. Dit kost de gemeente geld, omdat ze de betaalde btw op onder andere investeringen in sportaccommodaties (alsmede onderhoud en exploitatie) niet meer als vooraftrek kan terugkrijgen van de belastingdienst. Vanuit het Rijk (ministerie VWS) is hiervoor compensatie opgenomen. De compensatie voor gemeenten gaat via de specifieke uitkering sport (SPUK Sport). Aangezien er landelijk een (maximaal) plafond geldt voor de compensatie via de (jaarlijkse) specifieke uitkering, wordt het onderwerp als risico aangemerkt. Over 2019, 2020 en 2021 is volledig gecompenseerd (m.a.w. het landelijk plafond was toereikend). De vaststelling van de specifieke uitkering sport 2022 vindt naar verwachting eind 2023 plaats. Het vermelde risicobedrag heeft betrekking op het risico i.v.m. het landelijk plafondbedrag. Daarnaast is continuïteit van de regeling SPUK sport een risico. De regeling SPUK sport geldt vooralsnog t/m 2023. | |
18 | Afhandeling bezwaar- en beroepschriften |
De afgelopen jaren is geïnvesteerd in het stabiliseren van het aantal binnenkomende bezwaar- en beroepsprocedures en klachten. Als er nieuw beleid wordt vastgesteld met een grote impact op de inwoners, zien we een toename van het aantal bewaar- en beroepszaken, wat van invloed is op de doorlooptijden. Rekening houdend met deze ontwikkelingen handhaven we het risico op toenemende dwangsommen. | |
19 | Asbestsaneerder TR Ketelhuis Eindhoven |
De curator van de failliete voormalig asbestsaneerder van het TR Ketelhuis Eindhoven, heeft in 2017 een claim ingediend bij de gemeente. De rechtbank heeft 4 september 2019 uitspraak gedaan. Het faillissement van Horyon is niet veroorzaakt door de gemeente. Maar de gemeente heeft ten onrechte geweigerd de “meer-meerwerk” opdracht te verstrekken. De schade die daaruit voortvloeit moet in een aparte schadestaatprocedure worden begroot. Er is dus nog geen concrete schadevergoeding toegewezen. De gemeente heeft op 28 november 2019 bij het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch hoger beroep ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank. De curator is niet in hoger beroep gegaan. Daarmee ligt vast dat de gemeente in ieder geval niet aansprakelijk is voor het boedeltekort (ad. € 3.500.000). In het arrest van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch d.d. 15 november 2022 heeft het hof het vonnis van de rechtbank grotendeels bevestigd. Namelijk dat de gemeente een aanvullende vergoeding verschuldigd was voor de aanvullende/andere saneringswerkzaamheden en de gemeente in verzuim is geraakt toen zij Horyon te kennen gaf het extra meerwerk niet te vergoeden. Op 31 januari 2023 heeft het college besloten niet in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. De curator van Horyon zal nu de reeds aanhangige bodemprocedure over de omvang van de schade hervatten bij de rechtbank Oost Brabant. In die procedure kan de gemeente wederom aanvoeren dat, anders dan de curator beweert, de gemeente niet of nauwelijks nog aan Horyon had hoeven te betalen vanwege het feit dat werkzaamheden niet zijn uitgevoerd althans kwalitatief ondermaats zijn uitgevoerd. Tegen een vonnis van de rechtbank in die schadestaatprocedure staan ook weer rechtsmiddelen open (hoger beroep resp. cassatie). Een inschatting van de eventuele schade is op dit moment niet mogelijk. | |
20 | Claim Lidl planschade (bestuursrechtelijk) |
Naar aanleiding van een eerste bestuursrechtelijke uitspraak van de Raad van State (8 februari 2017) zijn de gemeente en Lidl tot een minnelijke oplossing gekomen. De claim van LIDL komt te vervallen bij het onherroepelijk worden van het nieuw bestemmingsplan voor de Hofdijkstraat. De Lidl en gemeente Eindhoven hebben een allonge op de VSO uitgewerkt en ondertekend waarmee de deadline van het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan is bepaald op 1 januari 2024. | |
21 | Exploitatierisico's |
Externe risico's leiden ook tot effecten in de exploitatie en extra druk op budgetten. Hierbij kan worden gedacht aan de gevolgen voor de beheerbudgetten door strategische investeringen, wegvallende parkeer-inkomsten door beleidskeuzes en herontwikkeling, druk op de veiligheidsbudgetten door groei van de stad. | |
22 | Gevolgen vennootschapsbelastingplicht |
Per 1 januari 2016 is de Wet modernisering vennootschapsbelastingplicht overheidsondernemingen in werking getreden. De berekende VPB-last voor de periode is voor een beperkt deel nog gebaseerd op aannames en interpretaties van de wet- en regelgeving. | |
23 | Maatregelen n.a.v. inspecties wet- en regelgeving |
Het uitvoeren van wet- en regelgevingsinspecties (W&R) wat betreft asbest, legionella, brandveiligheid en elektrotechnische veiligheid in ons gemeentelijk vastgoed, is een reguliere taak van de gemeente. Sinds 2020 hebben we de prioriteit hiervan verhoogd. Alle wet- en regelgeving inspecties zijn inmiddels afgerond. De maatregelen voortkomend uit de inspecties asbest, legionella en elektronische veiligheid zijn inmiddels uitgevoerd. Er zijn geen urgente maatregelen vanuit de inspecties brandveiligheid geconstateerd. Wel zijn er maatregelen noodzakelijk die niet urgent zijn maar wel moeten worden opgepakt. De uitvoering hiervan is inmiddels opgestart en deze zal doorlopen tot en met 2025. | |
24 | OZB |
Als gevolg van lopende bezwaren bestaat een risico voor de daadwerkelijke OZB-opbrengst, hier is geen voorziening voor. Of het risico zich voordoet is afhankelijk van mogelijke hertaxaties en kan leiden tot een negatieve correctie van circa €800.000 (het totale risico voor de jaren 2020 t/m 2024). | |
25 | Privacy - Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) |
Het voldoen aan de AVG is een wettelijke verplichting. Indien niet wordt voldaan aan de regelgeving uit de AVG bestaat de kans op het onverantwoordelijk gebruik en uitwisseling van persoonsgegevens en privacygevoelige informatie binnen de organisatie en haar partners. Daarnaast zou vertrouwelijke/gevoelige informatie beschikbaar kunnen komen bij niet-geautoriseerden (binnen en buiten de organisatie). Wij proberen dit risico te minimaliseren door Data Protection Impact Assesments (DPIA’s) uit te voeren bij processen waarbij verwerking van persoonsgegevens plaatsvindt, cfm het privacybeleid. In de DPIA worden de risico-mitigerende maatregelen beschreven. Het niet voldoen aan de AVG heeft de volgende risico’s: | |
26 | Weerbare overheid |
Wetgeving bepaalt dat de gemeente verantwoordelijk is voor de veiligheid en integriteit van de medewerkers, bestuurders en organisatie als geheel. Dit is een randvoorwaarde voor het waarborgen van de werking van de lokale democratie. Er zijn weerbaarheidsthema’s opgenomen in het beleidskader Veiligheid 2023-2026 maar gezien de groei, internationalisering en opgaven van de stad is er meer nodig voor een weerbare gemeente Eindhoven. Het werken aan onze weerbaarheid moet structureel worden geborgd in de gemeentelijke organisatie. |